PLUIMVEELOKET

Vraag

Ik zou graag kippen houden met een vrije uitloop. Naast de kippenren staat echter een taxushaag. Is het eten van taxusnaalden of resten van taxussnoeisel schadelijk voor de gezondheid van de kip of voor de veiligheid van de eieren? 

 

Antwoord

Taxine is de giftige stof in taxus en zou aanwezig zijn in alle taxussoorten, maar wel in verschillende concentraties. Taxus baccata bevat de hoogste concentratie aan taxines, Taxus brevifolia de laagste concentraties. De ene soort bevat dus meer van het giftige taxine dan de andere.

Kippen zijn over het algemeen niet erg gevoelig aan de toxiciteit van taxus. Zoals te zien is in onderstaande tabel kan een kip 16,5 gram naalden per kg lichaamsgewicht eten vooraleer het dodelijk is (minimale dodelijke dosis). Paarden zijn zeer gevoelig. Voor hen is het reeds dodelijk bij een orale opname van 0,2 tot 0,4 gram taxusnaalden per kg lichaamsgewicht.

Lethale dosissen taxusbladeren bij dieren

Tabel 1: Orale dodelijke dosissen van taxusbladeren (naalden) bij dieren (Bron: Wilson & Hooser, 2007)

 

Naast kippen blijken ook geiten nog relatief goed te kunnen omgaan met taxus. Zij kunnen 12,0 gram taxus per kg lichaamsgewicht eten voor ze eraan sterven. Bij het schaap bedraagt dit 2,5 gram per kg lichaamsgewicht maar bij alle andere diersoorten ligt dit getal (ver) onder 2,5 en is het dus veel sneller dodelijk.

In de meeste gevallen van acute vergiftiging bij dieren, worden ze dood teruggevonden binnen de 24 uur na de inname zonder veel abnormaal gedrag vertoond te hebben. Bij subacute vergiftiging, wat minder frequent voorkomt, zouden klinische tekenen kunnen zijn: bradycardie, spiertrillingen, samentrekkingen die leiden tot instorten en uiteindelijk tot overlijden.

Het vruchtvlees van de bessen is niet giftig, wel het zaad. Gevogelte verteert dit zaad echter niet en scheidt de zaadjes onverteerd uit. Volgens een niet-gepubliceerd rapport zouden Ara’s en papegaaien zelfs ‘immuun’ zijn aan taxine.

In de literatuur is echter weinig terug te vinden over de ‘zelfstandige’ opname van taxus door kippen. Je hoort wel verhalen van mensen die hun kippen in de buurt houden van taxus zonder dat er ooit problemen geweest zijn, maar houd zeker bovenstaande informatie in het achterhoofd. Over wachttijden in eieren en vlees is echter niets terug te vinden.

Taxus is ook een plant die zijn gif niet verliest wanneer de plant sterft. Als er dus takjes afwaaien door de wind, of als er snoeisel blijft liggen van de haag, blijft dit zijn gif behouden.

Onderstaande personen werden geconsulteerd en hebben een nuttige bijdrage geleverd bij de formulering van dit antwoord:

  • Prof. Siska Croubels (UGent – Fac. Diergeneeskunde, Dep. Farmacologie, Toxicologie & Biochemie)
  • Dr. Maria Groot (Wageningen Universiteit, Business Unit Toxicology & Bioassays)

Bronnen

 

Dit antwoord werd door het Pluimveeloket met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld. Er wordt evenwel geen enkele garantie gegeven omtrent de juistheid of de volledigheid van het antwoord op uw vraag. De gebruiker van dit antwoord ziet af van elke klacht tegen het Pluimveeloket, of zijn medewerkers, van welke aard ook, met betrekking tot het gebruik van het gegeven antwoord. In geen geval zal het Pluimveeloket of zijn medewerkers aansprakelijk gesteld kunnen worden voor eventuele nadelige gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van dit antwoord.

Versie:
1
Onderwerp:
Toxiciteit taxus voor pluimvee
Datum:
26-08-2020